1942’nin başlarında “Güney Atlantik’in Kraliçesi” isminde lüks bir gemi, Baltık Denizi’ndeki bir Alman donanma üssündeydi. Adolph Hitler’in donanması tarafından komuta edilen gemi, sonradan bir kışlaya bile dönüştürülmüş.
Tasarımı ve kurgusuyla 1997 yılında çekilen Titanik sinemasının aynısı olan bu filmde, Nazi propagandasının ele aldığı görülüyor. Üstelik sinema imalinde da hiçbir masraftan kaçınılmamış. Bu sineması çok az insanın biliyor olması da bir o kadar tuhaf.
Titanik, geçmişte olduğu üzere bugün de hâlâ hepimizi derinden etkileyen bir öyküye sahip.
Senaryo ise bizim bildiğimiz Titanik’ten çok farklı bir halde ele alınmış görünüyor. Sinema, geminin kaza anını İngiliz ve Amerikan açgözlülüğünün bir sonucu olarak tasvir ediyor. Yani sinemanın konusu aslında büsbütün siyasî.
Filmin ismi da olan The Nazi Titanic isimli kitabın müellifi Profesör Robert Watson, Almanya’nın 1942’de savaşta önemli başarısızlıklarla karşı karşıya olduğunu ve sinemanın bir propaganda aracı olarak büyük yankı uyandıracağını düşündüğünü lisana getiriyor. Titanik olayının “Nazileştirilmiş” versiyonuyla Müttefiklere bir karşılık niteliği taşıdığını da ekliyor.
Gemiler büsbütün birebir görünümde, bu sinemada kullanılan geminin bacalarından yalnızca biri eksikti.
Dönemine nazaran epey büyük bütçelerle hazırlanan sinemanın, Prof. Watson’ın anlatımına bakılırsa o devirde 4 milyon reichsmark bütçesi olduğu iddia ediliyor. Bu, epey maliyetli bir sinema olduğunu da gösteriyor.
Filmde daha garibi, gerçek askerler cepheden alınarak figüran olarak kullanılmış. Sadece bununla da kalmıyor; periyodun ünlü Alman sinema yıldızlarından Sybila Schmidt üzere oyuncular da takıma dahil olmuş.
Filmin çekim evresi ise epey kaotik bir ortamda gerçekleşmiş.
Filmde yer alan bayan oyuncular, askerlerin tacizine maruz kalmış; sinema setinin aydınlatılması ise savaş ortamında müttefikler için bir gaye olabileceği niyeti de eforu. Ayrıca sinemanın direktörü Herbert Selpin, Nazi yetkililerinin çekime ettikleri müdahaleleri eleştirdiği için tutuklanmış. Sonrasında yerleştiği hapishanede de asılı bir halde bulunmuş. Yani anlayacağınız sinemanın çekim süreci hayli sancılı geçmiş.
The Nazi Titanic’in temelinde sert bir propaganda var.
Filmde gerçekleşen kaza, Titanik’te Alman mürettebatlarının gemiyi Kuzey Atlantik’te yavaşlatmaya çalışmalarına rağmen kazanın aslında İngiliz sahiplerinin açgözlülüğünden kaynaklandığı mevzu edinmiş. Almanca sonsözde ise 1500’den fazla yolcunun ölümünün “İngiltere’nin bitmeyen kar arayışının ebedi bir kınanması” olduğu yazıyor.
Alman tarihçi Von Lunen, sineması izledikten sonra tüm sahnelerin fazla gerçekçi olduğunu ve sivillerin hava taarruzlarından korkabileceklerini düşünerek sinemalarda gösterilmesinin yasaklanmasından bahseder: “Filmde Titanik’teki Alman subayının, ahlaki açıdan yanlışlı olduğuna inandığı için üstlerine itaatsizlik etmesi de bir sorun haline geldi. Bu, Nazilerin gerçek hayattaki Alman subaylarda göndermek istediği bir bildiri değildi”.
Verilen siyasi bildirilere karşın sinema, periyoduna nazaran teknolojik açıdan etkileyici bulunuyor. İngilizlerin, tekrar Titanik’i bahis alan 1958’de yapmış oldukları A Night to Remember sinemasında, bu sinemadan kesitler görülüyor.
Film başarısız oldu; lakin gemi bir müddet daha farklı emellerle kullanılmaya devam etti. Cap Arcona ismindeki bu büyük gemi, 1945’te kamplarından taşınan mahkumlar için bir hapishane oldu. İnsanları bu gemiye topladılar.
3 Mayıs’ta ise gemi İngiliz Hava Kuvvetleri tarafından bombalandı. Prof. Watson, geminin içinde neredeyse 5 bin insanın olduğunu kestirim ediyor. İçinden ise yalnızca 300 kişinin kurtulma bahtının olduğu söyleniyor. Bu bile düzgün bir ihtimal. Cap Arcona üzere başka gemilerin Almanya’nın düşüşü ve savaşın sona ermesinden 4 gün sonra bombalanması olayı daha da garip bir hâle getirmiş.
